راستی آزمایی سیاست پیش فروش سکه/ آیا بازار آرام می‌گیرد؟

گروه اقتصاد پایگاه خبری–تحلیلی رواج۲۴: در ماه‌های اخیر، قیمت سکه طلا در بازار آزاد افزایش قابل‌توجهی داشته است. بانک مرکزی با این ادعا که حراج سکه می تواند روند صعودی قیمت و نقدینگی را کم و تورم را مهار کند اقدام به اجرای این طرح کرد. در این گزارش به بررسی این ادعا می پردازیم:

طبق اعلام بانک مرکزی، این طرح به دلیل درخواست‌ زیاد و با هدف تسهیل خرید برای صورت گرفته است. این نخستین باری نیست که بانک مرکزی برای کنترل قیمت سکه، سیاست پیش‌فروش را اجرا می‌کند. در سال ۱۳۹۱، محمود بهمنی، رئیس کل وقت بانک مرکزی، طرح مشابهی را پیاده‌سازی کرد، اما تجربه نشان داد که این اقدام تأثیری بر کاهش قیمت سکه در بازار آزاد را نداشت. حتی در برخی مقاطع، منجر به افزایش تقاضا و رشد بیشتر قیمت‌ها شد. سال گذشته نیز حراج سکه با هدف کاهش حباب سکه در بازار صورت گرفت، اما نه تنها موفق نشد بلکه با هر التهاب سیاسی در بازار این حباب بزرگ و بزرگتر شد

ماجرای سکه‌

عرضه سکه برای تخلیه حباب قیمت و همچنین جمع‌آوری نقدینگی از سطح جامعه سیاستی است که در سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۹، ۱۳۹۰، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ نیز با حجم‌های بسیار بالا انجام شده اما این سیاست همواره مخالفان جدی داشته است. منتقدان می‌گویند این اقدام منجر به هدررفت ذخایر طلای بانک مرکزی شده، در سمت دیگر ولع خرید سکه را بیشتر می‌کند. همچنین در این عرضه‌ها سکه با نرخ دلار روز قیمت‌گذاری می‌شود و درنهایت به این دلیل که دولت چشم‌انداز بلندمدت مثبت را ایجاد نکرده،آثار مثبت این عرضه‌ها در بازار خیلی زود پیشخور می‌شود .به گفته منتقدان، این اقدام بانک مرکزی در کوتاه‌مدت می‌تواند حباب سکه را تخلیه کند، اما در خصوص اثرات بلندمدت آن، تردید جدی وجود دارد.

تخیله حباب سراب است

علی رئوفی، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با فرهیختگان ضمن اشاره به اینکه حراج سکه اثرمحسوسی بر بازار طلا و سکه نداشته، بیان کرد: این حراج‌ها به‌عنوان ابزاری برای کنترل قیمت و کاهش حباب سکه در بازار طلا به کار می‌روند اما واقعیت این است که نتایج آن‌ها همیشه مطابق انتظار نبوده است. تجربه نشان داده که حراج سکه در دوره‌های مختلف، به‌ویژه در دولت‌های گذشته و فعلی به‌عنوان یک راهکار برای مقابله با نوسانات قیمت سکه و طلا مورد استفاده قرار گرفته، با این حال عمدتاً تقاضای بالای سفته‌بازی در بازار طلا باعث شده که این تلاش‌ها اثر چندانی بر قیمت‌های سکه و طلا و کاهش حباب سکه نداشته باشد.

رئوفی با سیاسی دانستن اثرات قیمت سکه و طلا گفت: یکی از دلایل کاهش حباب سکه امامی به زیر ۱۰ درصد، زمان مذاکرات برجام و شرایط اقتصادی آن زمان بود. اما در حال حاضر با توجه به تنش‌ها و افزایش تقاضا برای خرید طلا به محض اینکه عرضه سکه‌ها محدود شود حباب سکه مجددا افزایش پیدا می‌کند.

مرتضی افقه، اقتصاددان نیز در گفت وگو با روزنامه فرهیختگان با اشاره به موضوع حراج سکه گفت: حراج سکه از سوی سیاستی موقتی است که ریشه در نگاه غلط به مسائل اقتصادی دارد.

سکه در چنگال دلار

محسن زنگنه، عضو کمیسیون اقتصادی در مجلس یازدهم نیز قیمت گذاری سکه را منوط به نرخ ارز  میداند .او اشاره دارد در سال ۹۷ برای مقابله با افزایش قیمت سکه و دلار، ۵۷ تن طلای خزانه را حراج کردیم، همان سیاست غلط را الان دوباره اجرا و جامعه را تحریک می‌کنیم،این دقیقاً افزایش قیمت ارز است.در همین راستا، حمید حسینی، عضو اتاق بازرگانی ایران، در گفت‌و‌گو با تسنیم با بیان اینکه پیش فروش یک میلیون قطعه سکه توسط بانک مرکزی می‌تواند به جمع‌آوری نقدینگی از سطح جامعه کمک کند، گفت: این سیاست به نوعی سرمایه‌ها را از بازار ارز به سمت سکه‌های پیش‌فروش سوق می‌دهد.

علی رئوفی، کارشناس اقتصادی معتقد است نوسانات در قیمت اونس جهانی به همراه افزایش نرخ دلار تأثیرات زیادی بر بازار طلا در ایران دارد. نرخ دلار از ۱۰۰۰ تومان در سال ۲۰۱۱ به حدود ۸۸ هزار تومان در حال حاضر افزایش یافته است که حدود ۹۵ درصد تغییرات قیمت طلا در بازار ایران به تغییرات قیمت دلار مربوط می‌شود. پس می‌توان گفت قیمت سکه با قیمت جهانی طلا و دلار همبستگی دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که عمده تأثیر بر قیمت سکه ناشی از تغییرات قیمت دلار است.

به گزارش رواج ۲۴، سیاست گذاران مالی در سال‌های اخیر با فعال کردن ابزار فروش سکه یا دلار، به دنبال مهار انتظارات تورمی هستند. اما تجربه سال‌های گذشته در حراج سکه یا عرضه ارز زیر قیمت بازار نشان می‌دهد که این ابزار‌ها نمی‌تواند باعث مهار انتظارات تورمی شود.لذا تا زمانی که ریسک‌های ژئوپلیتیکی و سیاسی پا برجا باشد، روند نزولی تورم و سکه چندان پایدار نخواهد بود.

///انتهای  پیام