ادعای ترامپ درباره پایان جنگ کنگو

روایت‌جهان، پایگاه تحلیلی–خبری رواج۲۴؛ اخیراً دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، در سخنرانی تازه‌ای مدعی شده که جنگ چند دهه‌ای در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو را پایان داده است. او گفته پس از میانجی‌گری در توافق صلح میان کنگو و رواندا در ماه ژوئن، «درگیری ۳۵ ساله‌ای را که نه میلیون نفر در آن با قمه کشته شدند، متوقف کرده و جان میلیون‌ها نفر را نجات داده است».

اما شواهد میدانی و گزارش نهادهای حقوق بشری، تصویری کاملاً متفاوت از ادعای ترامپ ارائه می‌دهد.

شرق کنگو، جغرافیای ناآرامی که آرام نگرفت

استان‌های شرقی کنگو از جمله «کیوو جنوبی» و «کیوو شمالی»، سال‌هاست که میدان درگیری گروه‌های شورشی با نیروهای دولتی‌اند. در حال حاضر شورشیان گروه M23، که بسیاری آن را وابسته به رواندا می‌دانند، با شبه‌نظامیان هم‌پیمان ارتش کنگو موسوم به «وزالِندو» درگیرند.

«سیروزا موشنزی دیودونه»، بازرس حقوق بشر در منطقه «کاباره»، گفته است مردم روستاهای بوگوبه، کیرونگا، کگامی و بوشویرا همچنان در حال فرارند و ناامنی به حدی است که بیمارستان‌ها فقط در روز کار می‌کنند و کارکنان درمانی شب‌ها به مناطق امن‌تر پناه می‌برند.

این وضعیت نشان می‌دهد که برخلاف گفته‌های ترامپ، درگیری‌ها نه تنها متوقف نشده، بلکه در هفته‌های اخیر شدت هم یافته است.

روایت نهادهای حقوق بشری

سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای تازه اعلام کرده در ۲۴ ساعت گذشته چندین مورد درگیری در مناطق مختلف شرق کنگو ثبت شده است.
«کریستین رمو»، از اعضای این سازمان، در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته است: «ادعای پایان جنگ کاملاً دور از واقعیت است. مردم همچنان قربانی نقض شدید حقوق بشرند و برخی از این موارد مصداق جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود.» وی از دولت آمریکا خواسته به‌جای اعلام پایان جنگ، برای تسریع روند صلح و توقف خشونت‌ها اقدام کند.

صدای مردم؛ میان ناامیدی و خستگی

در شهر «گوما» یکی از نقاطی که در سال جاری به‌دست شورشیان سقوط کرد، شهروندان از ادامه درگیری و بی‌نتیجه‌ماندن توافق صلح سخن می‌گویند.
«آمانی سفاری»، دانشجوی اهل گوما، گفته: «از زمان امضای توافق صلح هیچ چیز تغییر نکرده است. این توافق ضمانت اجرایی ندارد و برای کشورهایی که آن را نقض کنند، مجازاتی تعیین نشده. آمریکا فقط به منافع خودش نگاه می‌کند.

از سوی دیگر، «اسپوآر موهینوکا»، فعال مدنی، گفته است: «هیچ نشانه‌ای از پایان جنگ وجود ندارد. اگر آتش‌بس واقعی اجرا نشود، این وضعیت فریب کل بشریت است.»
در همین حال، «جان بانیِنِه»، رئیس انجمن‌های مدنی استان شمال کیوو، نیز تأکید کرده غاست که کشتار، آوارگی و درگیری ادامه دارد. گفت‌وگوها لازم است اما به‌کندی پیش می‌رود و مردم امید خود را به صلح از دست می‌دهند.

بن‌بست توافق قطر و تحلیل کارشناسان

طبق گزارش‌ها، توافق صلح میان دولت کنگو و شورشیان M23 با میانجی‌گری قطر تنظیم شده بود، اما امضای نهایی آن به‌دلیل اختلافات متوقف مانده است.
«کریستین مولِکا»، تحلیلگر سیاسی مقیم کنگو، گفته است: «توافقی که ترامپ از آن به‌عنوان پایان جنگ یاد می‌کند، هرگز به مرحله اجرا نرسیده است. درگیری‌های شرق کنگو ترکیبی از بحران‌های هویتی، ضعف ساختاری دولت و دخالت‌های منطقه‌ای است. بنابراین نگاه ترامپ بیشتر شبیه به یک آتش‌بس موقت است تا یک صلح پایدار.»

ترامپ و تکرار روایت‌های پیروزی

این نخستین بار نیست که دونالد ترامپ از «پایان دادن به جنگ‌ها» سخن می‌گوید. وی در سال‌های گذشته نیز در سخنرانی‌های انتخاباتی خود مدعی شده بود که جنگ‌ها را در اوکراین، یمن، سوریه، کره شمالی، سومالی، افغانستان، لیبی و غیره پایان داده است؛ کشورهایی که هیچ‌کدام شاهد صلح پایدار نبوده‌اند.

تحلیلگران رسانه‌ای در واشنگتن می‌گویند ترامپ با چنین اظهاراتی تلاش دارد تصویری از خود به‌عنوان «رئیس‌جمهور صلح‌ساز» ارائه دهد، در حالی‌که بیشتر این ادعاها در تضاد آشکار با واقعیت‌های میدانی است.

به‌گفته یکی از پژوهشگران حوزه آفریقا، ترامپ درک ساده‌انگارانه‌ای از بحران‌های پیچیده منطقه‌ای دارد و گمان می‌کند امضای یک توافق سیاسی، به معنای پایان واقعی جنگ است؛ در حالی‌که ساختارهای درونی این منازعات، بسیار عمیق‌تر و تاریخی‌تر از آنند که با چند نشست دیپلماتیک حل شوند.

جمع‌بندی

بنابراین ادعای ترامپ درباره «پایان جنگ کنگو» با داده‌های میدانی و گزارش‌های معتبر سازگار نیست و نادرست است. شرق کنگو هنوز شاهد درگیری، آوارگی، نقض حقوق بشر و بن‌بست سیاسی است. توافقی که قرار بود آغازگر صلح باشد، به مرحله اجرا نرسیده و در میدان همچنان صدای گلوله شنیده می‌شود.
شاید بتوان گفت این ادعا بیش از آن‌که واقعیتی درباره صلح در آفریقا باشد، بخشی از روایتی است که ترامپ برای نمایش خود به‌عنوان «پایان‌دهنده جنگ‌ها» ساخته است؛ روایتی که نه در کنگو و نه در پرونده‌های پیشین او، تاکنون تحقق نیافته است.

///انتهای پیام