ادعای ایسنا در مورد صدرنشینی یزد در اختلالات اضطرابی دانش‌آموزان

سرویس سلامت، پایگاه تحلیلی_خبری رواج۲۴؛ خبرگزاری ایسنا در گزارشی در تاریخ ۱۱ آبان ۱۴۰۴ مدعی شده که استان یزد در صدر اختلالات اضطرابی دانش‌آموزان کشور قرار دارد. این گزارش به نقل از کارشناس مسئول مشاوره آموزش و پرورش یزد منتشر شده و مبنای آن داده‌های طرح «نماد» (نظام مراقبت اجتماعی دانش‌آموزان) است. در این گزارش، وضعیت سلامت روان دانش‌آموزان یزدی «فاجعه‌بار» توصیف شده و عواملی چون رقابت شدید تحصیلی، انتظارات سنگین خانواده‌ها و فضای آموزشی پرتنش از علل اصلی عنوان شده‌اند.

پیشینه: طرح نماد 

طرح نماد از سال ۱۳۹۷ با همکاری وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی برای شناسایی و پیشگیری از آسیب‌های روانی و اجتماعی در مدارس کشور اجرا می‌شود. در این طرح، دانش‌آموزان بر اساس سطح خطر در سه گروه «سبز، زرد و قرمز» دسته‌بندی می‌شوند و داده‌های مربوط به سلامت روان آنان به‌صورت دوره‌ای ثبت می‌گردد.

آمار رسمی منتشرشده از طرح نماد نشان می‌دهد ۴۲ درصد از دانش‌آموزان کشور دارای حداقل یکی از آسیب‌های روانی یا اجتماعی‌اند و اضطراب از شایع‌ترین اختلالات گزارش‌شده در این طرح است

بررسی داده‌ها 

آذربایجان غربی

بر اساس داده‌های دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، در میان دانش‌آموزان دوره اول متوسطه آذربایجان غربی، ۲۲.۱۵ درصد دچار نوعی اختلال روانی‌اند و اضطراب با نرخ ۶.۱۲ درصد یکی از شایع‌ترین موارد است؛ در این میان، دختران بیش از پسران آسیب‌پذیر هستند.

مشهد

مطالعه دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز نشان داده که در میان دانش‌آموزان دبیرستانی، ۲۳ درصد اضطراب شدید دارند و این نرخ در مناطق روستایی بالاتر است.

همدان

در استان همدان، پژوهش‌ها بیانگر آن است که ۲۶ درصد از دانش‌آموزان پایه اول دبستان ملایر به حداقل یک اختلال اضطرابی مبتلا هستند. همچنین، اضطراب اجتماعی در میان دانش‌آموزان راهنمایی همدان ۱۸.۸ درصد گزارش شده است.

تهران

در شهرستان‌های استان تهران، پژوهش‌ها نشان می‌دهد ۶.۴ درصد از دانش‌آموزان ابتدایی دچار اضطراب و افسردگی‌اند و اختلالات رفتاری دیگری مانند بیش‌فعالی و پرخاشگری نیز با نرخ ۱۴.۲ درصد وجود دارد.

گیلان

در گیلان، مطالعه‌ای روی دختران نوجوان لاهیجان نشان داده که نرخ اضطراب از ۳ درصد در ۱۳ سالگی به ۱۷ درصد در پایان نوجوانی افزایش یافته است.

گلستان

در گلستان نیز شیوع اختلالات خلقی و اضطراب در میان دانش‌آموزان ابتدایی بالا گزارش شده و عوامل اقتصادی و قومی از دلایل اصلی شناخته شده‌اند.

در کنار این داده‌ها، گزارشی در سامانه سیویلیکا با عنوان «بحران خاموش سلامت روان دانش‌آموزان یزدی» صراحتاً اعلام می‌کند که یزد در میان استان‌ها رتبه نخست شیوع اختلالات روانی دانش‌آموزان را دارد؛ گزارشی که همانند ادعای ایسنا، مبتنی بر داده‌های طرح نماد است.

جمع‌بندی 

بنابراین بررسی داده‌ها نشان می‌دهد که یزد بر اساس آمار محلی طرح نماد با نرخ بالایی از اضطراب دانش‌آموزی مواجه است و مقام‌های رسمی آموزش و پرورش استان نیز این مسئله را تأیید کرده‌اند. با این حال، در سایر استان‌ها مانند خراسان رضوی، همدان و آذربایجان غربی نیز درصدهای مشابهی از اضطراب گزارش شده است. تاکنون هیچ رتبه‌بندی ملی رسمی از سوی وزارت آموزش و پرورش یا وزارت بهداشت درباره شدت اختلالات روانی در استان‌ها منتشر نشده است.

از این‌رو، ادعای ایسنا مبنی بر «صدرنشینی یزد در اختلالات اضطرابی» را می‌توان تا حدی درست اما فاقد پشتوانه ملی قطعی دانست. واقعیت این است که اضطراب در مدارس ایران یک مسئله سراسری است و تفاوت‌ها بیشتر به شرایط فرهنگی، آموزشی و اقتصادی استان‌ها بازمی‌گردد. اگر یزد در داده‌های نماد بالاتر ظاهر شده، این نه نشانه انحراف، بلکه هشداری است برای کل نظام آموزشی کشور تا سلامت روان دانش‌آموزان را در اولویت سیاست‌گذاری قرار دهد.

///انتهای پیام