سهم مسکن در معیشت کارگران/ آیا ۷۰ درصد درآمد کارگران خرج مسکن می‌شود؟

گروه راستی آزمایی، پایگاه تحلیلی-خبری رواج۲۴؛ اخیراً حمیدرضا گودرزی از اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در اظهارنظری خبرساز اعلام کرد که بیش از ۷۰ درصد درآمد کارگران صرف مسکن می‌شود و همین مسئله زندگی آن‌ها را مختل کرده است. وی تأکید کرده بود که صنایع بزرگ باید در اطراف محل کار خود شهرک‌های مسکونی ویژه کارگران احداث کنند تا بخشی از این فشار کاهش یابد. این سخنان بار دیگر موضوع سهم سنگین مسکن در سبد معیشت کارگران را به صدر خبرها آورد.
بررسی‌های خبرنگار ما نشان می‌دهد که کارشناسان پیش‌تر نیز به سهم بالای مسکن در درآمد کارگران ایران اشاره کرده‌اند. به عنوان نمونه، در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۴۰۴، محمدرضا تاجیک نماینده کارگران در شورای عالی کار طی گفت‌وگویی اعلام کرد: «طبق آمارهای رسمی، ۵۰ تا ۶۰ درصد درآمد ماهانه کارگران صرف اجاره‌بهای مسکن یا بازپرداخت اقساط وام‌های مسکن می‌شود. مسکن بیشترین سهم را در سبد معیشت کارگران داشته و در سال‌های اخیر سهم آن به‌شدت افزایش یافته است.» تاجیک یادآور شد که همین روند باعث شده پس از پرداخت هزینه مسکن، بخش اندکی از حقوق کارگران برای سایر نیازهای ضروری باقی بماند.
چند روز بعد از این اظهارات نیز، در یکم شهریور ۱۴۰۴، حمیدرضا امام‌قلی‌تبار بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگران روایت متفاوتی ارائه داد. او گفت: «برای کسانی که از بد مسکنی رنج می‌برند، هزینه مسکن دست‌کم ۷۰ درصد سبد معیشت را تشکیل می‌دهد و اگر کارگری بخواهد از مسکنی بدون محدودیت‌های بد مسکنی برخوردار شود، این سهم حتی به حدود ۸۵ درصد خواهد رسید.» به گفته امام‌قلی‌تبار، در بسیاری از موارد تقریباً تمام درآمد کارگران برای تأمین سرپناه هزینه می‌شود و همین موضوع سایر ابعاد زندگی آن‌ها را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است.
با این حساب، روشن است که مسکن بیشترین سهم را در سبد معیشت کارگران به خود اختصاص داده و مهم‌ترین عامل فشار اقتصادی بر خانواده‌های کارگری است. اما درباره رقم دقیق آن اجماع وجود ندارد. برخی منابع از سهم ۵۰ تا ۶۰ درصدی سخن می‌گویند و برخی دیگر اعداد ۷۰ تا ۸۵ درصد را مطرح می‌کنند. این اختلاف بی‌ارتباط با تفاوت شرایط زندگی کارگران، شهر محل سکونت، وضعیت اجاره یا مالکیت و حتی کیفیت مسکن نیست.
بنابراین، عدد ۷۰ درصدی که از سوی عضو کمیسیون عمران مجلس مطرح شد نه می‌تواند به‌عنوان یک آمار قطعی پذیرفته شود و نه کاملاً نادرست است. آنچه مسلم است این‌که مسکن دست‌کم نیمی از درآمد کارگران و در بسیاری موارد بیش از چهارپنجم آن را می‌بلعد؛ موضوعی که نشان می‌دهد بدون سیاست‌های حمایتی جدی در بخش مسکن، جامعه کارگری همچنان با فشار سنگین معیشتی روبه‌رو خواهد بود.
/// انتهای پیام