گعده‌های معتادان؛ چالش حذف هپاتیت C

به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی رواج ۲۴ ،دکتر سید موید علویان به مناسب هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت در گفت‌وگوی تفصیلی با ایسنا، با بیان اینکه سازمان جهانی بهداشت برای هپاتیت B و C هدفگذاری کرده، اظهار کرد: هپاتیت B، یک بیماری قابل‌پیشگیری و هپاتیت C نیز یک بیماری قابل درمان است. اگر این بیماری‌ها به موقع تشخیص و درمان شوند، مبتلایان می‌توانند زندگی طبیعی داشته باشند. نه تنها افراد می‌توانند زندگی نرمال و طبیعی داشته‌باشند، بلکه بار ناشی از این بیماری‌ها نیز در جامعه کاهش می‌یابد.

هپاتیت؛ علت اصلی پیوند کبد در گذشته

وی درباره دلایل پیوند کبد در گذشته و امروز گفت: حدود ۳۰ سال پیش،  هپاتیت‌های ویروسی، شایع‌ترین علت نیاز به پیوند کبد در ایران بود اما علت نیاز به پیوند کبد در گذر زمان تغییر کرده و کبد چرب طی این روزها شایع‌ترین علت این نیاز محسوب می‌شود.

هدف از نامگذاری هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت

رئیس انجمن مطالعات کبدی ایران با بیان اینکه ۶ مرداد به عنوان روز جهانی هپاتیت نامگذاری شده، توضیح داد: روز جهانی هپاتیت، سالگرد تولد پروفسور «باروخ ساموئل بلومبرگ» کاشف HPS آنتی‌ژن است. سازمان بهداشت جهانی، حدود ۱۲ سال قبل نسبت به نامگذاری روز جهانی هپاتیت اقدام کرد ولی این در حالی است که ایران حدود ۲۰ سال پیش نسبت به نامگذاری «روز ملی هپاتیت» در آبان اقدام کرده بود. در وهله نخست، روز ملی هپاتیت در نظر گرفته شد اما در گذر زمان به هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت تغییرکرد.

علویان با بیان اینکه هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت در تقویم ثبت‌شده، گفت: هدف از هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت این است که مسئولان کشور و سیاستگذاران حوزه سلامت را نسبت به بیماری هپاتیت حساس کنیم و سطح مداخلات را به منظور پیشگیری از این بیماری افزایش دهیم. همچنین افزایش آگاهی مردم از هپاتیت از دیگر اهداف هفته ملی اطلاع‌رسانی هپاتیت محسوب می‌شود؛ چرا که بدون مولفه‌های «درک دقیق و منطقی از این بیماری» و «افزایش سواد مردم» امکان کاهش بار این بیماری وجود ندارد و بدون اطلاع‌رسانی و رسانه‌ها نمی‌توان در این مسیر گام برداشت.

کاهش ابتلا به هپاتیت C در ایران

رئیس انجمن مطالعات کبدی ایران درباره درمان هپاتیت C در ایران توضیح داد: خوشبختانه، درمان هپاتیت C در کشور موثر است و داروهای درمان این بیماری در کشور تولید می‌شود. نتایج برآوردهای انجام شده در ۱۰ سال گذشته بیانگر این است که ابتلای ۱۸۶هزار نفر به هپاتیت C تخمین زده می‌شد که حدود ۵۰هزار نفر از این افراد طی ۱۰ سال گذشته درمان شده‌اند. این روزها، کاهش جدی بار هپاتیت C را در جامعه داریم.

وضعیت ابتلا به هپاتیت C در برخی استان‌ها

او با بیان اینکه ۵۰ درصد بیماران هموفیلی به هپاتیت C مبتلا بودند، افزود: در حال حاضر، بررسی‌ها بیانگر این است که کمتر از یک درصد بیماران هموفیلی به هپاتیت C مبتلا بودند. ابتلای بیماران خاص به هپاتیت C فقط محدود به بیماران هموفیلی نبود؛ به نحوی که حدود ۳۰ درصد بیماران تالاسمی به هپاتیت C مبتلا بودند اما تعداد آنها به کمتر از ۲ درصد رسیده است. همچنین حدود ۱۸ درصد بیماران دیالیزی کشور به هپاتیت C  مبتلا بودند اما تعداد آنها به کمتر از یک درصد رسیده است.

هدفگذاری برای حذف هپاتیت C تا ۲۰۳۰

علویان با بیان اینکه در مرحله حذف هپاتیت C در بیماران خاص قرار داریم، توضیح داد: یکی از تکالیف نظام بهداشتی و درمانی کشور این است که هپاتیت C را  تا سال ۲۰۳۰ در میان سایر افراد جامعه حذف کنیم. به دلیل اینکه این بیماری در افراد خاص مانند معتادان تزریقی، زندانی‌ها،  افراد دارای وضعیت اقتصادی ضعیف، کارتن‌خواب‌ها و بی‌خانمان‌ها وجود دارد. اگر در ارتباط با حذف هپاتیت C در جامعه تصمیم‌ گرفته‌ایم، می‌بایست گروه‌های پرخطر را در کانون توجه قرار دهیم.

درمان رایگان هپاتیت C در ایران

وی با بیان اینکه درمان هپاتیت C در ایران رایگان است، خاطرنشان کرد: اگر فرد مبتلا به هپاتیت C  تحت پوشش بیمه قرار ندارد، می‌تواند به صورت رایگان تحت پوشش بیمه سلامت ایرانیان قرار گیرد تا خدمات درمانی رایگان شود. ممکن است پرسش «درمان رایگان هپاتیت C رایگان است اما چرا سیستم بهداشتی و درمانی کشور در راستای این بیماری با چالش مواجه است؟» را مطرح کنند. من در پاسخ به این پرسش می‌گویم به دلیل اینکه گروه‌هایی خاص از جامعه به این بیماری مبتلا هستند و به همین دلیل  در این راستا با چالش مواجه است.

رئیس انجمن مطالعات کبدی ایران ادامه داد: سازمان‌های مردم نهاد و خیرین می‌توانند نقش موثری در حمایت از مبتلایان به هپاتیت C و درمان آنها داشته باشند. تمام الزامات مرتبط با هپاتیت C مانند «تشخیص»، «پوشش بیمه‌ای»، «درمان موثر که ۹۸ درصد این بیماری را ریشه‌کن کند» و «متخصصان توانمند» در کشور در دسترس هستند. با توجه به این شرایط، بازهم تاکید می‌کنم که افراد پرخطر که به حمایت‌های اجتماعی نیاز دارند، در کانون توجه قرار گیرند و اقدامات ضروری در این زمینه انجام شود.

چالش‌های نظام سلامت برای درمان هپاتیت C

وی درباره مهم‌ترین چالش حذف هپاتیت C در کشور گفت: معتادان تزریقی، معتادان خیابان و افراد دارای فقر مالی که حتی کارت ملی ندارند، مهم‌ترین چالش حذف هپاتیت C  به حساب می‌آیند. شهروندان تهرانی با گعده‌های معتادان در میدان شوش مواجه شده‌اند و آنها چالش اصلی حذف هپاتیت C در کشور هستند. فقط درمان هپاتیت C معتادان نباید در کانون توجه قرار گیرد؛ چرا که این افراد به فقر فرهنگی، اجتماعی و پزشکی مبتلا هستند و ما در مواجهه با این افراد با معضلات اجتماعی روبرو هستیم. معضلات اجتماعی، چالش اصلی درمان و حذف هپاتیت C محسوب می‌شود.

علویان گفت: هنگامی که رسانه‌ها به مسائل و معضلات هپاتیت C ورود کنند، در واقع به درمان این بیماری کمک کرده‌اند. اگر گعده‌های معتادان در کانون توجه قرار نگیرد، این احتمال وجود دارد که این بیماری در جامعه شیوع یابد.

وضعیت شیوع هپاتیت B در ایران

وی درباره وضعیت هپاتیت B در ایران گفت: ایران از منظر شیوع هپاتیت B در یک بازه زمانی، کشوری با شیوع متوسط شناخته می‌شد؛ به نحوی که آمار و ارقام بیانگر این بود که حدود ۲ تا ۵ درصد جمعیت کشور به این بیماری مبتلا بودند. بررسی‌ها بیانگر این بود که میزان ابتلا به هپاتیت B در استان‌های سیستان‌وبلوچستان، کرمان و گلستان بیش از ۵ درصد بود. خوشبختانه، واکسیناسیون هپاتیت B در کانون توجه قرار گرفت و حدود ۴۰ میلیون نفر به صورت رایگان این واکسن را دریافت کرده‌اند. واکسیناسیون هپاتیت B سبب کاهش شیوع این بیماری در کشور به کمتر از یک درصد رسیده است.

واکسیناسیون و کاهش ابتلا به هپاتیت B

علویان ادامه داد: بررسی‌ها بیانگر این است که شیوع بیماری هپاتیت B در استان سیستان‌وبلوچستان که بیش از ۵ درصد بود به کمتر از ۳ درصد رسیده است. خوشبختانه روند کاهشی ابتلا به هپاتیت B را تجربه می‌کنیم که این موضوع ناشی از واکسیناسیون کشوری است. واکسیناسیون کشوری هپاتیت B در سال ۱۳۷۳ با واکیسناسیون نوزادان و گروه‌های پرخطر، کادر درمان و خانواده‌های افراد مثبت، آتش‌نشانان، نظامیان و افرادی که با پسماند سروکار دارند و کارکنان شهرداری‌ها آغاز شد. این افراد، سال به سال تحت پوششش واکسیناسیون قرار گرفته‌اند.

چگونگی درمان هپاتیت B

رئیس انجمن مطالعات کبدی ایران با بیان اینکه هپاتیت B یک بیماری قابل پیشگیری است، توضیح داد: اگرچه بیماری هپاتیت B قابل پیشگیری است اما برخلاف هپاتیت C قابل درمان نیست تا ریشه‌کن شود. هپاتیت B با مصرف دارو قابل کنترل است.

وی درباره واکسیناسیون هپاتیت B در ایران تصریح کرد: تقریبا تمام افراد زیر ۳۲ سال، واکسن هپاتیت B را دریافت کرده‌اند. وزارت بهداشت بنابر توصیه سازمان بهداشت جهانی در نظر دارد که واکسیناسیون هپاتیت B برای افراد ۳۵ تا ۵۰ سال را به صورت رایگان انجام دهد.

علویان درباره دسترسی به داروها و تست‌های تشخیصی هپاتیت B در کشور توضیح داد: خوشبختانه، تمام الزامات این بیماری از قبیل دارو، آزمایش و پزشکان متخصص در سراسر کشور در دسترس است، البته درمان هپاتیت B رایگان نیست؛ چرا که میزان هزینه‌کرد برای درمان این بیماری مشخص نیست.