«زمین سوخته در غزه»؛

به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی رواج ۲۴ به نقل از مهر، رژیم صهیونیستی از زمان اعلام جنگ خود در نوار غزه از هفتم اکتبر سال ۲۰۲۳، سیاست روشمند حمله به اراضی زراعی باریکه غزه را در پیش گرفته که شریان حیاتی و منبع غذایی بیش از ۲ میلیون فلسطینی را تشکیل می‌دهد. رژیم صهیونیستی در این جنگ، سیاست عمدی از بین بردن سبد غذایی مردم نوار غزه و تخریب زمین‌های زراعی آنها و الحاق این اراضی به مناطق حائل را در پیش گرفته است تا بتواند با این روش و محاصره کامل غزه در سایه مسدود بودن گذرگاه‌ها، بیش از پیش مردم را در گرسنگی و فشار قرار دهد.

الجزیره در این گزارش با استناد به رصدهای میدانی و اظهارات کشاورزان و اسناد موجود در گزارش‌های بین‌المللی و تصاویر ماهواره‌ای، حجم تخریب مناطق کشاورزی را نشان داده و ثابت می‌کند که ارتش رژیم صهیونیستی به دنبال از بین بردن زمین‌های کشاورزی و حذف سبد غذایی غزه است.

بسیاری از کشاورزان غزه از اقدام رژیم صهیونیستی برای تخریب ده‌ها هکتار از اراضی پرمحصول خود خبر می‌دهند. خسارت از بین رفتن این اراضی تنها متوجه کشاورزان نیست بلکه باعث می‌شود سایر ساکنان غزه نیز از یک منبع حیاتی غذایی محروم شوند.

سازمان صهیونیستی «سکوت را بشکن» اعلام می‌کند که ارتش رژیم صهیونیستی ۳۶ درصد از اراضی باریکه غزه را به عنوان اراضی حائل مطرح کرده و مانع از ورود فلسطینیان به این منطقه می‌شود. این اقدام نشان دهنده جداسازی ساکنان غزه از منابع غذایی‌شان است.
مقایسه تصاویر مربوط به می سال ۲۰۲۳ و آوریل ۲۰۲۵ نشان دهنده حجم گسترده خسارت‌های وارد شده به اراضی زراعی غزه است. این تصاویر ثابت می‌کند که بسیاری از اراضی سرسبز گذشته، در آوریل ۲۰۲۵ به مناطق خاکستری تبدیل شده‌اند و پوشش گیاهی این مناطق به صورت کامل از بین رفته است.

تخریب پوشش گیاهی غزه و گلخانه‌ها

داده‌های موجود نشان می‌دهد که حدود ۹۲ از پوشش گیاهی اراضی زراعی شرق غزه در این مدت کاهش پیدا کرده که این به معنی از بین رفتن کامل این پوشش گیاهی و محصولات تولید شده در این مناطق است.

تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که گلخانه‌های کشاورزی برای تولید محصولات زراعی نیز به ویژه در مناطق رفح و خان یونس و بیت لاهیا در شمال غزه به ویرانه تبدیل شده‌اند.

تصاویر ماهواره‌ای همچنین نشان می‌دهد که خودروهای زرهی رژیم صهیونیستی مناطقی که قبلاً به عنوان زمین‌های زراعی مسطح به کار می‌رفت را تخریب کرده و آنها را به تپه‌های خاکی و خندق‌های نظامی تبدیل کرده‌اند.
در جنوب نوار غزه، مناطق تل السلطان و موراگ شاهد فعالیت نظامی گسترده رژیم صهیونیستی برای ایجاد مواضع نظامی بوده است. شهرداری‌های این مناطق نسبت به اقدام اشغالگران برای از بین بردن سبد غذایی مردم در دو استان جنوبی خان یونس و رفح هشدار داده‌اند و گفته‌اند که این اقدامات باعث گسترش بحران گرسنگی در این مناطق شده است.

در بیت حانون، بیت لاهیا و جبالیا در شمال غزه که پیش از این بیشترین پروژه‌های کشاورزی را در خود جای داده بودند، تمامی مزارع به علت عملیات نظامی رژیم صهیونیستی به زمین‌های سوخته تبدیل شده و ارتش اسرائیل زیرساخت‌های این زمین‌ها و خطوط آبرسانی را از بین برده است.

۷۵ درصد از زمین‌های زراعی غزه نابود شده است

مؤسسه غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد «فائو» و مرکز تصاویر ماهواره‌ای سازمان ملل متحد در گزارش خود اعلام کرده‌اند که ۷۵ درصد از زمین‌های کشاورزی و باغ‌های زیتون در غزه از بین رفته است و بیش از دو سوم چاه‌های کشاورزی نیز غیر قابل استفاده شده و آبرسانی به این زمین‌ها حتی بعد از توقف عملیات نظامی رژیم صهیونیستی کاملاً غیر ممکن شده است.

فائو می‌افزاید که بیشترین سطح زمین‌های کشاورزی تخریب شده در استان خان یونس است که معادل ۲۵۸۹ هکتار (۶۱ درصد از مجموع اراضی استان) است. بیشترین درصد تخریب زمین‌ها نیز در شمال غزه است که شامل ۷۸ درصد مجموع زمین‌های این استان می‌شود. تعداد گلخانه‌های آسیب دیده در استان رفح حدود ۱۸۳ درصد افزایش پیدا کرده و از ۴۴ هکتار در آوریل گذشته به بیش از ۱۲۴ هکتار در سپتامبر رسیده است. تخریب‌های صورت گرفته در حدود ۲۸ درصد از گلخانه‌های موجود در این منطقه اتفاق افتاده است.

زمین‌های زراعی حدود ۴۱ درصد از مجموع مساحت غزه را تشکیل می‌دهند و منبع درآمد بیش از ۵۶۰ هزار نفر در غزه در گذشته مبتنی بر کشاورزی یا دامپروری یا صیادی بوده است. با از بین رفتن این بخش، تعداد زیادی از مردم درآمد خود را از دست داده‌اند که این موضوع باعث افزایش بحران انسانی در غزه شده است.

تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که رژیم صهیونیستی بیش از ۸۰ درصد از اراضی کشاورزی غزه را تخریب کرده که باعث افزایش بحران گرسنگی در نوار غزه شده است.
جورج کرزم کارشناس مسائل زیست محیطی به آثار طولانی مدت جنگ در محیط زیست غزه اشاره و تاکید می‌کند که تجاوز به غزه باعث آلودگی خاک ناشی از باقیمانده مواد منفجره شده است. کرزم تاکید می‌کند که حملات موشکی مستمر باعث ایجاد بحران در بخش سطحی خاک می‌شود که باید مملو از مواد مغذی باشد و به این ترتیب باروری خاک از بین می‌رود و فعالیت‌های کشاورزی در آن نابود و بی‌فایده می‌شود.

آلودگی وحشتناک خاک غزه به فسفر سفید

مهمات منفجر نشده و آهن‌های سنگین نیز تهدیدی مستقیم برای کشاورزی و منابع حیوانی غزه به شمار می‌رود. آزمایش خاک غزه در ژانویه ۲۰۲۵ نشان دهنده آلودگی شدید خاک به فسفر سفید به میزان ۱۸۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم در مناطق شمالی غزه است که ۴۶۷ برابر استاندارد تعیین شده آژانس حمایت از محیط زیست آمریکا است.

این آلودگی شیمیایی باعث از بین رفتن تمامی قارچ‌های خاک می‌شود که مسئول حفظ کربن موجود در خاک هستند و این موضوع در قدرت باروری خاک و قدرت آن برای رشد نباتی تأثیر منفی به جای می‌گذارد.

بر اساس ارزیابی‌های علمی اولیه، جنگ غزه تنها در ۶۰ روزه اول خود بیش از ۲۸۱ هزار تن گاز دی اکسید کربن ایجاد کرد که این رقم فراتر از تولید بیش از ۲۰ کشور است که شرایط آب و هوایی مناسبی ندارند. این تجاوز همچنین باعث به هم خوردن ساختارهای زیست محیطی و آلودگی منابع آبی و قدرت خاک برای نگهداری کربن شده و بحران تغییرات زیست محیطی جهان را افزایش داده است.

غیرقانونی بودن حمله به زیرساخت‌های زیست محیطی

الجزیره حمله به اراضی کشاورزی در نوار غزه را نقض صریح قوانین بین المللی و منشورهای حقوق بشر و تجاوز به توافق چهارم ژنو دانست که سلطه بر دارایی‌های خصوصی در دوران جنگ را ممنوع کرده است. قوانین بین‌الملل همچنین استفاده از گرسنه نگه داشتن مردم به عنوان یکی از ابزارهای جنگ را منع می‌کند. یاسر عبدالغفور جانشین مدیر مرکز مطالعات میدانی در مؤسسه حقوق بشر فلسطین می‌گوید اقدامات رژیم صهیونیستی به معنی تخریب روشمند سبد غذایی مردم نوار غزه است و یک جنایت جنگی و جنایت ضد انسانی به شمار می‌رود.

این گزارش سلطه رژیم صهیونیستی بر بیش از ۱۳۰ کیلومتر مربع از اراضی غزه که بیشتر آنها زمین‌های کشاورزی است و تبدیل کردن آنها به مناطق حائل و بسته نظامی را نقض آشکار قوانین بین المللی دانسته و تاکید کرد که این موضوع باعث می‌شود ساکنان غزه، بخش گسترده‌ای از زمین‌های زراعی که برای تولیدات مواد غذایی‌شان ضروری است را از دست بدهند؛ آن هم در شرایطی که بیش از ۲ میلیون ساکن غزه از گرسنگی رنج می‌برند و نیاز فوری به کمک‌های انسانی و معیشتی دارند.

محاصره ۲ میلیون ساکن غزه در یک سوم اراضی این باریکه

به این ترتیب کشاورزان بزرگ غزه به آوارگانی تبدیل شده‌اند که نیازمند دریافت کمک‌های انسانی هستند و منابع اصلی درآمدی آنها از بین رفته است. در حال حاضر ۲.۳ میلیون نفر از ساکنان فلسطین در منطقه‌ای به مساحت کمتر از ۳۵ درصد مجموع مساحت غزه محاصره شده‌اند.

بر اساس ارزیابی‌های موجود بیش از ۷۵ درصد از زمین‌های زراعی و باغ‌های موجود در غزه کاملاً تخریب شده و بیشتر تأسیسات کشاورزی از جمله گلخانه‌ها و انبارهای ذخیره مواد غذایی و تجهیزات آب و انرژی و همچنین تأسیسات مربوط به منابع حیوانی و آبزی پروری که خاستگاه اصلی امنیت غذایی غزه بود، کاملاً از بین رفته است.

گزارش مذکور شرایط کنونی را یکی از بزرگترین جنایت‌های زیست محیطی و انسانی علیه ساکنان غزه دانسته و می‌افزاید که در این شرایط بیش از ۲ میلیون انسان از تنها منبع غذایی خود محروم شده‌اند. این سیاست بخشی از استراتژی صهیونیست‌ها برای استفاده از گرسنگی به عنوان سلاحی جهت تسلیم کردن مردم غزه است. صهیونیست‌ها تنها به از بین بردن اراضی کشاورزی بسنده نمی‌کنند؛ بلکه، زیرساخت‌های کشاورزی و منابع آب را نیز تخریب کرده‌اند تا بازسازی مجدد این بخش بعد از جنگ، فرایندی پیچیده و طولانی مدت باشد.