دام‌های مجازی؛ اعتماد ما را می‌فروشند؟

به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی رواج ۲۴ به نقل از ایرنا ، رسانه‌های اجتماعی سهم قابل‌توجهی از زندگی روزمره شهروندان را به خود اختصاص داده‌اند؛ این رسانه‌ها اگرچه امکانات فراوانی برای تبادل اطلاعات فراهم می‌کنند، اما از سوی دیگر، کاربران را با تهدیدات گسترده‌ای از جمله کلاهبرداری سایبری مواجه ساخته‌اند.

کارشناسان معتقدند با افزایش آگاهی و رعایت اقدامات احتیاطی می‌توان سطح امنیت در استفاده از این شبکه‌ها را ارتقا داد اما با این وجود، افراد ساعات طولانی از روز را در این فضا سپری می‌کنند، بی‌آنکه آگاهی لازم برای حضور در آن را کسب کرده باشند.

طعمه تبلیغات فریبنده

مواجهه کاربران شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه شبکه‌های خارجی، با تبلیغات وسوسه‌انگیز و اغواگر، امری عادی شده است.

در این تبلیغات، وعده سودهای کلان و غیرمنطقی، برنده‌گیری در قرعه‌کشی‌های پرطمطراق و دریافت هدایای ارزشمند داده می‌شود؛ به شرطی که کاربر اقداماتی خاص را انجام دهد.

نقطه مشترک اکثر این تبلیغات، کلاهبرداری و سوءاستفاده مالی یا حتی معنوی از کاربران است.

سودای پولدار شدن یک‌شبه؛ از رویا تا کابوس

یکی از کاربران شبکه‌های اجتماعی که اخیرا بیش از ۱۰۰ میلیون تومان از سرمایه خود را در دام یک شرکت سرمایه‌گذاری کلاهبردار از دست داده، ماجرای خود را این‌گونه برای خبرنگار ایرنا روایت می‌کند: با کانالی در تلگرام با عنوان سرمایه‌گذاری مواجه شدم که ادعا می‌کرد از ۵۰۰ هزار تومان تا یک میلیارد تومان را به عنوان سرمایه می‌پذیرد و روزانه ۱۰ درصد آن را تحت هر شرایطی به عنوان سود پرداخت می‌کند.

او می‌افزاید: در مرحله اول، مبلغ ۱۰ میلیون تومان به حساب این شرکت واریز کردم؛ پس از چند روز، ادمین‌های کانال اعلام کردند که باید مبلغ دیگری واریز کنم تا کد فعالیت تایید و سود واریز شود. بنابراین، مجددا ۱۰ میلیون تومان دیگر واریز کردم.

وی ادامه می‌دهد: چند روز بعد، درخواست ۸۰۰ هزار تومان برای کارمزد ثبت‌نام مطرح شد و پس از آن، خواستار واریز پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به حساب یک «تریدر» برای ثبت تایید نهایی شدند؛ با پرداخت این مبالغ، قول دادند که پس از ۱۸ ساعت سود را واریز کنند که هیچ‌گاه عملی نشد؛ پس از پیگیری‌های مکرر، این بار پیامی دریافت کردم که برای «رفع اشکال» باید سه میلیون و ۲۰۰ هزار تومان دیگر واریز کنم و در نهایت، با قرض گرفتن و حتی فروش وسایل خانه، بیش از ۱۰۰ میلیون تومان را با بهانه‌های عجیب و غریب به حساب این شرکت واریز کردم، اما پس از گذشت چند ماه، حتی یک ریال سود نیز پرداخت نشده است.

این شهروند شیرازی با اشاره به فریبندگی ظاهری این شرکت می‌گوید: در تبلیغاتشان انواع مجوزها و جوازهای کسب‌وکار تحت عنوان بازاریابی شبکه‌ای و موارد مشابه را نمایش می‌دادند که همین امر، اعتماد اولیه افراد را جلب می‌کرد.

هشدار پلیس فتا؛ مجرمان در کمین‌اند

رئیس پلیس فتا استان فارس، در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا هشدار داد: مجرمان سایبری با ترفندهای مختلف در شبکه‌های اجتماعی به دنبال شکار طعمه و فریب شهروندان هستند.

سرهنگ امیرحسین سلیمانی، یکی از شگردهای پرتکرار این مجرمان را برقراری تماس‌های صوتی، ارسال پیامک و پیام در بستر شبکه‌های اجتماعی دانست و افزود: این افراد معمولا خود را به عنوان نمایندگان شرکت‌های بازرگانی معتبر، مجریان برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی و حتی نهادهای دولتی معرفی می‌کنند.

وی با بیان اینکه مجرمان اغلب از بستر شبکه‌های اجتماعی خارجی استفاده می‌کنند، تاکید کرد: برای فریب و اعتمادسازی، از عکس پروفایل‌های جذاب و لوگوهای سازمان‌ها و شرکت‌های معتبر سوءاستفاده می‌کنند؛ برخی از این سودجویان حتی سعی دارند قربانیان را به نزدیکی عابربانک‌ها بکشانند تا بتوانند به صورت غیرمجاز از حساب آنان برداشت کنند.

از استخدام کاذب تا وعده وام بدون پشتوانه

رئیس پلیس فتا استان فارس با اشاره به تنوع کلاهبرداری‌های اینترنتی اظهارکرد: در برخی موارد، وعده استخدام در ادارات دولتی، حربه‌ای برای کلاهبرداری است؛ مجرمان برای آنکه ردپایی از خود به جا نگذارند، قربانیان را به سمت شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام هدایت کرده و از آنان اطلاعات محرمانه یا پول دریافت می‌کنند.

وی با تاکید بر لزوم آگاهی‌بخشی به مردم گفت: در موارد دیگر، با تبلیغ اعطای وام بدون سپرده، مردم را به دام می‌اندازند و پس از جلب اعتماد، آنان را سرکیسه می‌کنند.

هشدار نسبت به بازی‌های یارانه‌ای و قلدری سایبری

سلیمانی همچنین به موضوع بازی‌های رایانه‌ای و آنلاین اشاره کرد و گفت: بسیاری از کودکان، نوجوانان و جوانان اوقات فراغت خود را با این بازی‌ها سپری می‌کنند؛ والدین در مرحله اول باید در انتخاب بازی‌های کامپیوتری و آنلاین برای فرزندان خود حساسیت و دقت لازم را به خرج دهند.

وی تاکید کرد: والدین باید به گروه سنی و محتوای بازی‌ها توجه کرده و بازی‌های با محتوای فکری و آموزشی را در اولویت قرار دهند؛ اگر فرزندان قصد بازی آنلاین دارند، باید نکات امنیتی مهمی را رعایت کنند.

قلدری‌های مجازی را گزارش دهید

رئیس پلیس فتا خطاب به خانواده‌ها هشدار داد: اطلاعات شخصی و هویتی مانند نام، نام خانوادگی، آدرس، شغل والدین و موارد مشابه را هرگز نباید در اختیار دیگران قرار داد؛ کودکان و نوجوانان در صورت مواجهه با افراد مشکوک یا قلدرهای سایبری در حین بازی، باید بلافاصله موضوع را با والدین خود در میان بگذارند.

وی از شهروندان خواست هرگز روی لینک‌های ناشناس ارسالی از سوی سایر بازیکنان کلیک نکنند.

فعال‌سازی رمز دو مرحله‌ای؛ شرط اول امنیت

سلیمانی در ادامه، شبکه‌های اجتماعی را جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی شهروندان دانست و برای استفاده امن از آنان چند توصیه کلیدی ارائه داد: اولا، شهروندان باید حتما از نسخه‌های اصلی و رسمی شبکه‌های اجتماعی استفاده کنند؛ ثانیا، فعال‌سازی رمز عبور دو مرحله‌ای برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به حساب‌های کاربری ضروری است؛ ثالثا، از بارگذاری اطلاعات مهم و شخصی از جمله تصاویر، فیلم‌های خصوصی و اطلاعات هویتی که می‌تواند مورد سوءاستفاده و اخاذی قرار گیرد، خودداری کنند.

پیشگیری از کلاهبرداری به نام دوستان و آشنایان

وی با اشاره به شیوه دیگری از کلاهبرداری گفت: در موارد متعدد دیده شده که کلاهبرداران با دسترسی غیرمجاز به حساب کاربری افراد، برای دوستان و آشنایان آنان پیام می‌فرستند و با وعده یا درخواست کمک مالی، آنان را فریب می‌دهند؛ در این شرایط، برخی افراد بدون تماس تلفنی برای اطمینان از صحت ماجرا، مبالغی را به حساب اعلامی واریز می‌کنند و پس از مدتی متوجه کلاهبرداری می‌شوند.

سرهنگ سلیمانی توصیه کرد: شهروندان در صورت دریافت چنین پیام‌هایی، حتما به صورت تلفنی با فرد مورد نظر تماس گرفته و از صحت آن اطمینان حاصل کنند؛ فعال‌سازی رمز دو مرحله‌ای برای همه حساب‌های شبکه‌های اجتماعی، بهترین راه برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز کلاهبرداران است.

خط ارتباطی با پلیس فتا

رئیس پلیس فتا استان فارس اعلام کرد: مردم در صورت مواجهه با کلاهبرداران اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی می‌توانند موضوع را سریع به شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰ گزارش دهند تا کارشناسان پلیس سایبری رسیدگی لازم را انجام دهند.