بررسی ویدئوهای ادعایی حمله اسرائیل به ایران توسط رسانه لندنی

روایت‌جهان، پایگاه تحلیلی_خبری رواج۲۴؛ اخیراً ویدئویی ترکیبی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که مدعی است «تصاویر جدیدی از حملات موشکی اخیر رژیم صهیونیستی به پایگاه‌های نظامی ایران در ماه ژوئن» را نشان می‌دهد. این ویدئو که در پلتفرم‌هایی مانند X و فیس‌بوک هزاران بار بازنشر شده، شامل چهار کلیپ مختلف از انفجار در محیط‌های نظامی و اتاق‌های فرماندهی است و به‌عنوان سندی از شدت و گستردگی این حملات معرفی می‌شود.

اما این تصاویر تا چه حد واقعی‌اند؟ آیا همه کلیپ‌های منتشرشده مستند هستند یا بخشی از آن‌ها ساختگی و تولیدشده با هوش مصنوعی‌اند؟

بررسی‌ها چه می‌گویند؟

بررسی‌های انجام‌شده توسط مؤسسه لندن‌نشین فکت‌چک «Full Fact» نشان می‌دهد از میان چهار کلیپ موجود در این ویدئوی وایرال‌شده، سه کلیپ به‌احتمال زیاد جعلی و تولیدشده با هوش مصنوعی هستند و تنها یک کلیپ نشانه‌هایی از واقعی‌بودن دارد.

نسخه‌های منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی عمدتاً کیفیت پایینی دارند و دانه‌دانه و تار هستند؛ موضوعی که تشخیص نشانه‌های جعل یا هوش مصنوعی را دشوار می‌کند. با این حال، قدیمی‌ترین نسخه‌ای که Full Fact شناسایی کرده، در تاریخ ۱ دسامبر در اینستاگرام با کیفیت بسیار بالاتر منتشر شده و همین نسخه امکان بررسی دقیق‌تر خطاها و «گلیچ»‌های رایج در ویدئوهای تولیدشده با AI را فراهم کرده است.

کلیپ اول محیطی شبیه اتاق کنترل را نشان می‌دهد؛ چند مانیتور در سمت چپ تصویر و گروهی از افراد کنار درِ ورودی دیده می‌شوند که ناگهان انفجار بزرگی رخ می‌دهد.

دو کارشناس برجسته این حوزه دکتر «سی‌وِی لیو» استاد جرم‌شناسی رسانه‌های دیجیتال از دانشگاه بوفالو و پروفسور «هانی فرید» متخصص فورنزیک دیجیتال از دانشگاه برکلی پس از بررسی این کلیپ اعلام کردند شواهد روشنی از تولید آن با هوش مصنوعی وجود دارد.

به گفته دکتر لیو، کج‌شدگی غیرطبیعی چارچوب در، تغییر شکل نامنظم اجسام، حرکت تنفسی و ناپایدار یک نقشه ثابت روی دیوار و همچنین ثابت‌ماندن کامل مانیتورها هنگام انفجار، همگی نشانه یک لایه‌گذاری دوبعدی جعلی هستند. پروفسور فرید نیز به ناسازگاری‌های فیزیکی در پرسپکتیو فضای داخلی اشاره کرده است.

کلیپ دوم مردی با لباس نظامی را در اتاقی نشان می‌دهد که پرچمی شبیه پرچم ایران در سمت چپ تصویر دیده می‌شود و لحظاتی بعد انفجار رخ می‌دهد. هر دو کارشناس این کلیپ را نیز ساختگی ارزیابی کرده‌اند. دکتر لیو به نمایش اعداد ناپایدار و بی‌معنا روی ساعت دیجیتال، تغییر شکل غیرعادی بدن فرد درست پیش از انفجار و خط اسکن راداری کج و شکسته اشاره کرده که باهندسه نمایشگرهای واقعی همخوانی ندارد.

کلیپ چهارم نیز شامل افرادی است که مقابل مانیتورها نشسته‌اند و انفجار دیگری رخ می‌دهد. در این کلیپ، به گفته کارشناسان، تناسب غیرعادی صفحه‌کلیدها، هدفون‌های ناقص با یک گوشی، و بی‌واکنشی کامل یکی از افراد نسبت به انفجار از نشانه‌های آشکار تولید با هوش مصنوعی است.

جمع‌بندی

بررسی‌های فنی و نظر کارشناسان مستقل نشان می‌دهد ویدئوی وایرال‌شده که به‌عنوان «تصاویر جدید حملات موشکی اخیر» منتشر شده، جعلی است. سه کلیپ منتشر شده، به‌احتمال زیاد با استفاده از هوش مصنوعی ساخته شده‌اند.

این نمونه بار دیگر نشان می‌دهد در شرایط تنش و بحران، اطلاعات نادرست و تصاویر جعلی با سرعت بالا منتشر می‌شوند و تشخیص واقعیت بدون بررسی منبع، نسخه اصلی و تحلیل فنی می‌تواند افکار عمومی را دچار خطا کند.

رواج۲۴ تأکید می‌کند پیش از بازنشر چنین محتواهایی، اعتبار منبع، کیفیت نسخه اولیه و گزارش‌های راستی‌آزمایی مستقل باید مورد توجه قرار گیرد، به‌ویژه زمانی که پای جنگ، امنیت و افکار عمومی در میان است.

/// انتهای پیام