ایران جای پایش را محکم کند!

به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی رواج ۲۴ به نقل از ایسنا  ، چندی پیش محسن زنگنه – رئیس کمیته نظارت بر اجرای برنامه هفتم توسعه – اعلام کرد که بیش از ۱۰۰ میلیون تن بار پشت مرزهای جمهوری اسلامی ایران معطل مانده و برخی وقتی نام روسیه و چین می‌آید، واکنش منفی نشان می‌دهند. اما باید گفت روسیه امروز ۲۰ میلیون تن بار پشت مرزهای ایران دارد و از ما درخواست می‌کند مسیر را باز کنیم.

طبق آنچه وی تاکید کرده، باتوجه به اینکه پروژه رشت – آستارا سال‌هاست که نیمه‌تمام مانده، دولت باید تصمیم بگیرد و چند پروژه غیر ضروری دیگر را متوقف کند و منابع را به این طرح کلیدی اختصاص دهد.

از نظر برخی از کارشناسان و مسئولان، راه آهن رشت – آستارا یکی از پروژه‌های مهم ریلی ایران و حلقه اتصال بخش شمالی کریدور شمال – جنوب به شمار می‌رود و می‌تواند جایگاه کشور را در نقشه حمل‌ونقل جهانی به‌طور چشمگیری ارتقا دهد. همچنین فرصت بی‌نظیری برای جذب بالاترین حجم از بار روسیه و ترانزیت آن از طریق ایران فراهم می‌کند که با افزایش درآمدهای ترانزیتی در رشد شاخص‌های اقتصادی کشور نیز تاثیرگذار است.

اما برخی دیگر از کارشناسان می‌گویند که راه آهن رشت – آستارا یک پروژه کلیدی و مهم برای ایران نیست و اگر روسیه تاکید بسیاری دارد که این پروژه ساخته شود، بایستی مشارکت سرمایه‌گذاری B.O.T داشته باشد و درآمدش را از محل میزان بار عبوری کسب کند. در این صورت است که می‌توان گفت پروژه ارزش ساخت دارد، در غیر این صورت اگر قرار است از محل درآمد ایران ساخته شود، جزو پروژه‌های خیلی مهم و کلیدی برای ایران محسوب نمی‌شود.

بنابر گفته این کارشناسان، براساس تجربه‌های مشابه در صورت تکمیل این مسیر ریلی عملا ترانزیت بار زیادی صورت نخواهد گرفت و چه بسا که در حال حاضر مسیر ترانزیت زمینی بین ایران و روسیه فراهم است و امکان انتقال بار از آن مسیر وجود دارد، ولی چنین باری در اوزان ذکر شده جابه‌جا نمی‌شود.

در این راستا علی عبدالعلی زاده – نماینده رئیس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور – در پاسخ به این سوال که آیا پروژه احداث راه آهن رشت_ – آستارا یک پروژه کلیدی برای کشور محسوب می‌شود یا خیر؟ می‌گوید: احداث این راه‌آهن از اهمیت بسیاری برخوردار است. بنادر امیرآباد، فریدونکنار، نوشهر، کاسپین، انزلی و آستارا بنادر فعال در ساحل دریای خزر هستند و اگر شرایط بارندگی و تغییرات اقلیم تا پنج سال آینده به همین صورت باشد در پایان پنج سال یعنی سال ۱۴۰۹ فقط دو بندر امیرآباد و کاسپین را فعال خواهیم داشت و مابقی به دلیل افت سطح آب از رده خارج می شوند.

وی تاکید دارد، به همین دلیل باید روی گزینه رشت_ آستارا تمرکز بیشتری شود، زیرا کریدور خروجی به سمت شمال همین مسیر است. یعنی مسیرهای اینچه برون و سرخس سمت شرق دریاچه قرار دارند و این مسیر نیز سمت غرب قرار خواهد گرفت و این سه مسیر خروجی‌های اصلی ترانزیتی کشور هستند.

نماینده رئیس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور درباره صحبت برخی کارشناسان،  مبنی بر اینکه روسیه ۲۰ میلیون تن بار پشت مرزهای کشور ندارد و فقط می‌خواهد این مسیر ساخته شود و ساخت این مسیر مشابه ساخت مسیر اینچه برون خواهد شد، اظهار کرد که این نگرانی قابل درک است. باید قراردادمان با روسیه به هر شکلی که هست به صورت بلند مدت باشد که حداقل طی ۲۰ سال در این مسیر سالیانه چند میلیون تن بار داشته باشیم و اگر چند میلیون تن بار تعهد شده وجود نداشت، خسارت داده شود.

به اعتقاد عبدالعلی‌زاده، اگر این بند در قرار داد باشد خیال‌مان راحت می‌شود و می‌توانیم بیشتر روی آن کار کنیم. این نگرانی هایی است که باید مورد توجه مسئولان مربوطه باشد و در بستر قراردادهای بلند مدت با همسایگان دقت شود.

وی همچنین به قراردادهای در حال انعقاد با همسایه‌های آسیای میانه اشاره و اظهار کرد که قرار است در بنادر شهید رجایی و بندر چابهار به آنها فضایی اختصاص داده شود و برای خودشان دفاتری داشته باشند که برای انتقال بارهایشان به داخل و خارج از کشور از طریق این بنادر با سرمایه‌گذاری صورت گیرد. بایستی این سرمایه‌گذاری صورت گیرد و نوشته شود که سالی چند میلیون تن بار تعهد دارند که از این مسیر عبور دهند. این موارد باید در مورد روسیه نیز مد نظر قرار گیرد.